2013-08-28

STWORZENIE ŚWIATA W TIMAJOSIE

Stworzenie świata w Timajosie Platona to ukazanie wywodu ścisłego za pomocą opowieści - MITU. Pos nasz ogląd zmysłow podchodzą dwie sfery: Świat  Fizyczny i Świat Wieczny -> Ten pierwszy [zmysłowy] przemija, zaś Ten Drugi nigdy się nie zmienia [jest postrzegany ROZUMEM].
  • W opowieści Timajosa KOSMOS to struktura, która ma taki początek i koniec: Kiedyś była tylko WIECZNOŚĆ, a przed nią  PRÓŻNIA.
  • W PRÓŻNI jest niezróżnicowana materia - CHORA - ukryta w schowku.
  • Bóg - DEMIURG to konstruktor, który miał wzór w świecie idei, jest rzemieślnikiem.
  • BÓG jest dobry bo porządkuje świat, zawsze sprowadza swiat do wymierzonej postaci  Powielenie i nasladownistwo wieczności.

ETAPY TWORZENIA ŚWIATA W TIMAJOSIE

  1. Na początek Bóg stwarza ciało i duszę świata z trzech składników:
    1. Z tego co jest tożsame z Nim [Z Bogiem],
    2. Z tego co jest od Niego różne -> MATERIA i IDEE,
    3. Ze zmieszanego Tożsamego z Różnym.
  2. Ciało świata stwarza z materii [a dokładniej z żywiołów materii], porządkuje CHORĘ w elementy i naznacza ją TRÓJKĄTAMI, zaś z TRÓJKĄTÓW robi BRYŁY:
    1. Bryła OGNIA - 4-ścian Foremny,
    2. Bryła ZIEMIA - 6-ścian Foremny,
    3. Bryła POWIETRZE - 8-ścian Foremny,
    4. Bryła WODA - 20-ścian Foremny.
  3. Bo na początku żywioły w materii były bezkształtne i pozbawione harmonii -> Bóg wprowadza do niej porządek i układa je w KULI.
  4. Bryły muszą do siebie przylegać, są minimalne i zachowują kulistość.
  5. Sprowadzenie brył do 12-ścianu i stworzenie KULI.
  6. Bóg nadaje światu ruch obrotowy, dzieki czemu OUSIA [DUSZA] przewija się przez KULĘ i w ten sposób mamy gotowy KOSMOS.
  7. Bóg stwarza Dzieci Boże [bogów], a te ludzi i zwierzęta.
PONADTO należy wiedzieć, że:
  • Końca świata nie będzie bo świat jest wieczny.
  • Wszystko musi mieć swoją przyczynę, linearna koncepcja czasu.
  • Bóg nie może stworzyć bezpośrednio ludzi bo byliby tacy doskonali jak on czyli niezniszczalni, a jak wiadomo człowiek po śmierci rozpada się na bryły i z nich powstaje nowa istota.
  • Nie wiemy skąd Demiurg bierze wzory, prawdopodobnie ze świata idei, które są w jego głowie, ale to nigdy nie zostało napisane - to nasze domysły.
  • Bóg 'MÓWI', ze cielesność przeszkadza w doskonaleniu ducha, DUSZA ROZUMNA po śmierci człowieka może udać się na swoją  GWIAZDĘ, zaś DUSZA IMPULSTYWNA umiera razem z ciałem.

Tekst opracowałam na podstawie Książek, Notatek własnych, Wykładów prof. J. Gajdy-Krynickiej.

3 komentarze:

  1. moja ulubiona bajka filozoficzna ^^

    OdpowiedzUsuń
  2. Naprawdę ?
    Ja kilka razy czytałem ale nigdy nie sprawiło mi to prawdziwej przyjemności. Mam nadzieję, że sie to zmieni.
    Osobiście preferuje teksty średniego Platona. Rozwój jego Teorii Idei itp.
    Mam pytanie:
    Jaki masz stosunek do interpretacji w kontekście nauk niepisanych ?
    A szerzej: jak odczytujesz Platona ?

    OdpowiedzUsuń
  3. Witam. Jak dla mnie Timajosa czyta się przyjemnie wtedy gdy nie trzeba wychodzić poza ramy relaksacyjnej wieczornej lektury ;) Odpowiadając na pytanie Mateusza: Jak do tej pory czytałam i czytuję zarówno samego Platona (oczywiście w przekładach ;) jak i teksty o nim. Doksografia czyli nauki niepisane, o które pytasz, są punktem wyjścia dla szkoły Tybingeńskiej i Mediolańskiej, której przedstawiciele uznają teksty Platona jedynie za wprowadzenie do tego co autor chciał przekazać nielicznym. Osobiście jeszcze do końca mogę pewnie orzec swoje stanowisko w tej kwestii, lecz skałniam się ku temu aby myśli Platona rekonstruować wyłącznie na podstawie tekstów [ale oczywiście nadal jestem na etapie eksperymentowania z różnymi interpretacjami]. Dziękuję za komentarz i pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń

Dziękuję Ci za poświęcony czas i pozostawienie komentarza :)