Początki Antropologii Francuskiej, Cz. 2.

Opracowane w formie streszczenia, na podstawie książki 'Antropologia. Jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska', wyd. WUJ [Wydawnicto Uniwersytetu Jagiellońskiego], s.79-92.

Po wstępnym ukazaniu toku rozwoju antropologii we Francji, idać iż nie mogła ona sobie rościć pierwszeństwa w dziedzinie badań terenowych. Jednak z pewnością miała ona pierwszeństwo w dziedzinie IDEI, które pojawiły się już na przełomie XVII-XVIII wieku i wpłynęły na kształt teorii i praktyki antropologicznej:

• MONTESKIUSZ - Był pierwszym, nowoczesnym autorem, który zainteresowanie zwyczajami ludów egzotycznych, łączył z próbą obiektywnej systematyzacji wiedzy o społeczeństwach ludzkich. Wpłynął on znacząco na poglądy Durkheima, czego wyrazem było użycie poglądów Monteskiusza jako głównego tematu pracy doktorskiej Durkheima.
• ROUSSEAU - Inny myśliciel, który wywarł wpływ na Durkheima. Mimo, ze Rousseau jest często obarczany odpowiedzialnością za rewolucję francuską czy też późniejsze totalitaryzmy, to niewątpliwie zasłynął z poparcia dla bezpośredniej [tzn. niereprezentatywnej] demokracji, a także sugestii, że wolność jednostki wzrasta dzięki przekazywaniu jej wyższemu porządkowi społecznemu.

Klęska Napoleona w 1815 roku [przyp. czyli początki XIX wieku] spowodowała we Francji reakcję przeciwko Oświeceniu. Jest to okres sprzeciwu wobec indywidualizmu oświecenia. Wielu intelektualistów dostrzegło potrzebę zachowania duchowej istoty dawnych religii, ale w świeckiej, humanistycznej postaci. Miało to 'utemperować' EGOIZM kapitalistycznego świata. Uważali tak min.:

• SAINT-SIMONE - Uważał, że społeczeństwo jest ponadjednostkowe i organiczne, a także hierarchiczne [w tym sensie, że wymaga przywództwa] oraz religijne [w tym sensie, że nie funkcjonowałoby prawidłowo bez jakiejś formy kultu, która byłaby punktem centralnym i źródłem inspiracji mroealnej dla wspólnoty].
• COMTE - Dążył do stworzenia naukowej podstawy ustroju przyszłego, lepszego społeczeństwa -> W tym celu uważał, że trzeba połączyć pierwiastek duchowy i naukowy. Przyznawał SOCJOLOGII miano Królowej Nauk, a sama nauka byla dla niego równie transcendentna, co religia, gdyż tak samo podawała ludziom powód ich istneinia i więzi ze społeczeństwem.

Powyżej wymienieni autorzy byli bliżsi filozofii, aniżeli socjologii, jednakże w XIX wieku pojawiły się, w zalążkowej postaci, także bardziej szczegółowe badania socjologiczne, oparte na wywodach i innych formach bezpośrednich badań terenowych.

Dodatkowo należy wspomnieć, iż w XIX wieku pojawiło się także wyraźne zainteresowanie samą ETNOLOGIĄ. Etnologię Francuską, od Socjologii odróżniało większe zainteresowanie ludami pozaeuropejskimi, a także większe przywiązanie do kultury materialnej [Już w 1799 roku podejmowano pierwsze próby utworzenia Towarzystwa Etnograficznego, powoli zaczynały także powstawać pierwsze Muzea Etnograficzne -> W 1878 roku otwarto Muzeum Etnograficzne w Trocadéro].