Początki Antropologii Francuskiej. Cz.1.

Opracowane w formie streszczenia, na podstawie książki 'Antropologia. Jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska', wyd. WUJ [Wydawnicto Uniwersytetu Jagiellońskiego], s.79-92.

ANTROPOLOGIA FRANCUSKA

W odróżnieniu od antropologii brytyjskiej i amrykańskiej, oraz prawdopodobnie i od niemieckiej, w ANTROPOLOGII FRANCUSKIEJ zawsze istniał wyraźny podział, pomiędzy teoretykami, którzy tworzyli teorię i metodologię antropologiczną, a tymi, którzy zbierali dane w terenie [etnologami]. We Francji nie było odpowiednika podróżnika, Bronisława Malinowskiego [patrz. post nt. Początków Antropologii Brytyjskiej], który w tradycji antropologicznej stworzył metody badań terenowych o trwałej wartości. Za najbliższych jego odpowiedników we Francji uznać można:

• MARCELA MAUSSA - Ludy pozaeuropejskie zgłębiał głównie w swoim gabinecie, zaś do badań terenowych najbardziej zbliżył się w 1909 roku, w czasie 3-tygodniowej wyprawy do Maroka. Jego rolą było raczej wykaldanie etnografii.
• MARCEL GRIAULE - W jego przypadku refleksje teoretyczne były bardzo powierzchowne, skupiał się głównie na badaniach terenowych, ale także na podejściu antropologicznym w odniesieniu do sztuki oraz literatury.

Generalnie cały okres międzywojenny reprezentował fazę przejściową pomiędzy ANTROPOLOGIĄ GABINETOWĄ, a długookresoymi badaniami terenowymi, które pojawily się w brytyjskiej antropologii na przełomie wieków. W gruncie rzeczy godne badania terenowe, stały się czyms rutynowym dopiero po II Wojnie Światowej. Dlaczego tak było?

• Po pierwsze szkoła teoretyczna ukształtowana wokół Durkheima pozostawała bliska socjologii aż do późnego okresu uczonego -> Po I wojnie Światowej przywództwo po nim objął Mauss.
• Mógł mieć na to także wpływ fakt, że francuzi zachowywali nieustanną podejrzliwość wobec wszystkiego co trącało w jakiś sposób folklorystyką.
• Lub też dlatego, że 'durkheimiści' zdecydowanie lekceważyli badania terenowe prowadzone w tym czasie na terenie całej Europy przez ARNOLDA VON GENEPPA.
• Rozziew między teorią antropologiczną, a praktyką etnograficzną mógł być spowodowany także trudnością udzielenia jednoznacznej odpowiedzi na pytania zadawane w przypadku Francji:
  • Którego z teoretyków mozemy uznać za antropologa, a którego za filozofa?
  • Czy w ogóle można wskazywać antropologię w filozofii francuskiej?
  • Czy Durkheim był filozofem czy socjologiem?
  • Czy Focault był historykiem czy socjologiem?
  • Czy Mauss był antropologiem czy socjologiem?   ->

-> Jednym ze skutków jest fakt, że przedstawiciele etnologii częściej skupiają się raczej na konkretnych analizach, aniżeli na badaniach porównawczych, a tym bardziej na poszukiwaniach teoretycznych.
Francuscy antropolodzy woleli więc bazować na badanaich etnograficznych innych, niż sami udawać się w teren. Traktowali etnografię jako jeden z wielu instrumentów używanych do konstrukcji teorii. Choć oczywiście zdarzali się tacy, którzy łączyli antropologię i etnologię [czyli teorię/metodologię z praktyką], jak np. LOUIS DUMANT, GODELIER czy INNI MATERIALIŚCI, ale generalnie te metody były domeną ETNOGRAFÓW.